Dary lasów i pól
Dary pól, dary lasów to temat rzeka. Niektóre z nich można zbierać i od razu spożywać. Są i takie, które się zbiera, ale bez przetworzenia, ich konsumpcja nie jest wskazana.
Niektóre z darów są niestety w odwrocie. Należy do nich MALINA WŁAŚCIWA, niegdysiejsza królowa leśnego poszycia. Ucierpiała na skutek braku tolerancji na zanieczyszczenia środowiska. Teraz źródłem jej są plantacje i nasze ogródki. Właściwości smakowe i lecznicze malin są nie do przecenienia. Mają sporo witaminy C, magnezu i wapnia, nie muszą się ich bać diabetycy. Nawet mrożone i suszone nie tracą swoich właściwości. Są niezastąpione przy przeziębieniach. A relaksujące naleweczki … palce lizać… to raczej historie bardziej dla dorosłych i to niekoniecznie w stanach jednoznacznie chorobowych.
BORÓWKA CZERNICA - dobrze znana zapobiegliwym gospodyniom, zielarzom i lekarzom spod znaku babuni. Czarna jagoda jest dobra na utrzymanie odpowiedniego poziomu cukru, wpływa na dobre widzenie, oczyszcza organizm z toksyn, jedyna przy bólach brzusznych. A przy tym wyjątkowo smaczna i dobrze się czuje zarówno w cieście jak i zupach, dżemach, konfiturach, sokach i … nalewkach.
BORÓWKA BRUSZNICA – zwana też jagodą lub borówką czerwona – to pospolita krzewinka naszych lasów. Jest rośliną leczniczą, mającą działanie moczopędne, przeciwbiegunkowe, antyseptyczne i ściągające a owoce działają regulująco na czynności trawienne. Jagody są bardzo trwałe dzięki zawartości kwasu benzoesowego. Dobrze się komponuje z potrawami mięsnymi. Można ją stosować jako konserwujący dodatek do innych dżemów.
BORÓWKA BAGIENNA – błochynia, trudno dostępna z racji podłoża, na którym rośnie, jako że występuje na torfowiskach i bagnach. Jest rośliną żywicielską chronionego motyla modraszka bagniczka. Często mylnie sądzi się, że owoce borówki bagiennej powodują odurzenie. W rzeczywistości powoduje to pyłek kwiatowy bagna zwyczajnego (Ledum palustre), które rośnie zazwyczaj obok tej borówki. Jagody borówki bagiennej zawierają witaminy oraz kwasy organiczne. Uszczelnia naczynia krwionośne – w medycynie ludowej polecana jest ludziom cierpiącym na hemoroidy.
JEŻYNA FAŁDOWANA – ma w sobie bogactwo miedzi i magnezu, wpływa na dobry poziom hemoglobiny, jest krwiotwórcza, ma właściwości odmładzające. Właściwości lecznicze posiadają nie tylko liście jeżyn, ale również owoce. Nie bez znaczenia jest to, iż można je wykorzystywać w celach kulinarnych tworząc zdrowe dżemy, nalewki, czy konfitury. Tylko zbierać i jeść. Szkoda, że coraz trudniej ją w lesie spotkać.
POZIOMKA POSPOLITA – rarytas leśny. Zawiera bardzo duże ilości żelaza i łatwo przyswajalnej witaminy C. Jej spożywanie przynosi ulgę przy podagrze i zaparciach. Potwierdzono jej pozytywny wpływ na cerę. Szkoda, że prawdopodobnie, w niedalekiej przyszłości, nasze prawnuki będą ją mogły spotkać jedynie w przydomowym ogródku, a ta ogródkowa ma się tak w smaku i zapachu do leśnej, jak baba wielkanocna, do baby wiejskiej.
RÓŻA DZIKA – a właściwie jej owoce, to przede wszystkim „skarbnica” witaminy C (średnio 500–700 mg w 100 g). Podczas suszenia, mrożenia lub gotowania ta zawartość maleje, jednak wciąż jest znacznie wyższa niż u świeżych cytrusów. Zarówno płatki, jak i owoce można wykorzystać do produkcji dżemów, win, nalewek, soków i syropów. Dodaje się je także do herbat wzmacniających.
CZARNY BEZ – bogactwo witamin, które leczą, koją i zapobiegają. Czarny bez, ze względu na swoje właściwości lecznicze, jest w medycynie ludowej wykorzystywany od wieków. Tylko uwaga! Nie wolno jeść świeżych owoców (ani kwiatów) czarnego bzu, bo zawierają toksyczny składnik zwany sambunigryną. Po spożyciu jest on rozkładany do cyjanowodoru, co powoduje poczucie słabości, niekiedy wymioty. Jednak podczas przetwarzania (suszenie, gotowanie itp.) sambunigryna ulega rozkładowi i staje się zupełnie nieszkodliwa.
